พันเป็นนักเลงเก่า ไม่ยอมก้มหัวให้ฝ่ายหนึ่งฝ่ายใด ทั้งยังเป็นคนที่ชาวบ้านไว้ใจนับถือไม่ว่าจะมีเรื่องอะไรต้องมาขอความช่วยเหลือ และพันก็ช่วยทุกคนเสมอมา พันมีที่ดินทำไร่ของตนอยู่ในพื้นที่ทำเลดี ทำให้จ่าถมอดีตตำรวจเก่าและอดีตกำนันเสือต่างหมายตา พันมีลูกชายชื่อ เพิก อายุสิบสองสิบสามขวบ พันฝึกสอนให้เพิกแข็งแกร่งเป็นลูกผู้ชายที่ดี ตั้งใจเรียนหนังสือ
เพิกหัดตีหม้อตั้งแต่อายุสิบสอง มีลุงพลอย เพื่อนนักเลงคู่ใจคอยดูแลเป็นพี่เลี้ยง เพิก และคนงานทั้งหมด แม่ของ เพิก ตายตั้งแต่เพิกยังเด็ก ลุงพลอกมักพาเพิกไปตีหม้อที่ซ่องในเมืองเป็นประจำ เพิกใจกล้าเลยตีแม่เล้าเสียเลย ตั้งแต่นั้น เขาจึงได้ตีหม้อฟรีเป็นประจำโดยมีข้อแม้ว่าต้องส่งส่วยให้แม่เล้าก่อน
มีข่าวว่าทางการจะสร้างสายใหม่ในอนาคต จ่าถม กับกำนันเสือจึงใช้อิทธิพลออกกว้านซื้อที่ดินชาวบ้านที่ตนเองคิดว่าถนนจะตัดผ่านในราคาถูก ชาวบ้านไม่ยอมก็ถูกฆ่า และยึดโฉนดไป ชาวบ้านเดือดร้อนจึงรวมตัวกันมาหาพัน และตั้งพันให้เป็นตัวแทนว่าถ้าใครจะซื้อก็ให้มาติดต่อกับพัน ทำให้จ่าถมกับกำนันเสือแค้นใจหาทางเก็บพันให้ได้
ทั้งสองจับมือกันและตกลงกันว่าจะแบ่งผลประโยชน์กันคนละครึ่ง จึงรวมกำลังกันกำจัดพันไปให้พ้นทาง พันไปขอนแก่นเพื่อพบกับผู้กำกับตำรวจเพื่อแจ้งเรื่องราวและเพื่อให้ผู้กำกับรับรู้ แต่ระหว่างทางกลับมาชุมแพ ถูกลอบฆ่าด้วยกำลังคนหลายคนของจ่าถมและกำนันเสือ
ลุงพลอยพาเพิกหนีรอดเงื้อมมือพวกจ่าถมและกำนันเสือไปได้ ไร่ของพันถูกจ่าถมเข้ายึดครองโดยอ้างว่าพันได้มาขายให้ตนก่อนตาย แม้ว่าจะไม่มีโฉนดก็ตาม แต่ก็ไม่มีใครกล้าขัดขืน
สิบปีผ่านไป เพ... อ่านทั้งเรื่อง