ฝ่ายแม่จันซึ่งขึ้นมารับใช้บนเรือนก็ได้พบยายพุ่มซึ่งเดินออกมาจากห้องของแม่นายเภาเมื่อซักครู่
"มีอะไรหรือจ๊ะยาย แม่นายท่านดุเอาเหรอ สีหน้ายายไม่ค่อยดีเลย"
"เปล่าหรอก..ว่าแต่เอ็งเถอะ อยู่บนเรือนนี้ดีมั้ยวะ"
"ก็ดีอยู่หรอกจ้ะยาย แต่ชั้น..ชั้นไม่ได้พบพี่ทัดเลย
เค้าเป็นยังไงบ้างจ๊ะยาย" แม่จันพร่ำถามถึงคนรัก
"มันก็ยังอยู่ในห้องมืดนั่นแหละ ว่าแต่ข้ามีเรื่องจะคุยกับเอ็งว่ะนังจัน"
"เรื่องอะไรจ๊ะยาย" หญิงสาวถามผู้เป็นยายด้วยใบหน้าใสซื่อ
"คือ..แม่นายมาพูดขอเอ็งให้กับนายท่านน่ะนังจัน"
"อะไรนะยาย!!..ขอชั้นให้กับนายท่าน ชั้นไม่เอานะยาย ชั้นไม่ยอมเด็ดขาด
ยังไงชั้นก็ไม่ยอม"
หญิงสาวตกใจเป็นอย่างยิ่งที่ได้ยินเรื่องนี้จากปากของยายพุ่ม
"เบาๆหน่อยสิโว้ย..เดี๋ยวใครมาได้ยินเข้า แต่ถ้าเอ็งไม่ยอม
ทั้งข้าและเอ็งก็ต้องถูกเฆี่ยนแน่นอน"
"ทำไมต้องถูกเฆี่ยนด้วยล่ะยาย ในเมื่อเราไม่ได้ทำอะไรผิด"
หญิงสาวยังเสียงแข็ง
"ขัดใจเจ้านาย..เราก็ผิดเต็มประตูอยู่แล้วนังจัน เอ็งลองคิดดูละกัน
ถ้านายท่านไม่ซื้อตัวเอ็งมา
ป่านนี้เอ็งก็ต้องเป็นผู้หญิงหากินอยู่ในซ่องไปแล้ว"
"แล้วแบบเนี้ย..ชั้นคงต้องยอมใช่มั้ยจ๊ะยาย"
"ทำใจเถอะวะจัน นึกซะว่ามันเป็นเวรเป็นกรรมของเราที่ต้องมาเป็นทาสเค้า"
ยายพุ่มปลอบหลานสาว ซึ่งแม่จันเองก็คิดอะไรไม่ออกแล้วเช่นกัน
ได้แต่รอคอยเวลาที่จะต้องรับชะตากรรมของตัวเอง
"เอ้า...จัดให้เรียบร้อยก็แล้วกัน
ของที่ข้าให้เอามาเพิ่มก็วางให้เป็นที่เป็นทาง
นังวาด..เอ็งช่วยดูแลหน่อยก็แล้วกัน"
แม่นายเภาออกคำสั่งให้บ่าวไพร่จัดห้องหับของแม่จันเสียใหม่ "ทำไมต้องจัดห้องแม่จันใหม่ด้วยละเจ้าคะแม่นาย แล้วข้าวของพวกนี้มัน...เอ่อ..."
แม่วาดยังไม่รู้เรื่องการแต่งงานของแม่จันกับท่านเจ้าคุณ
"เอ็งอยากจะรู้รึนังวาด ข้าจะบอกให้ก็ได้ว่าคืน 15 ค่ำที่จะถึงนี้ นายท่านจะมานอนในห้องนี้" "ท่านจะมานอนในห้องนี้ หมายความว่านายท่าน..."
"อย่างที่เอ็งเข้าใจนั่นแหละ เอ้า...ช่วยกันจัดให้ดีก็แล้วกัน"
"แม่นาย..ไม่กลัวประวัติศาสตร์ซ้ำรอยหรือเจ้าคะ" แม่วาดพยายามท้วงติง
"ข้าไม่กลัว เพราะนายท่านก็พอใจแม่จันเช่นกัน" พูดจบแม่เภาก็เดินออกจากห้องไป
ปล่อยให้การจัดข้าวของเป็นหน้าที่ของบ่าวไพร่ต่อ
สร้างความไม่พอใจให้แม่วาดยิ่งนักจนต้องระบายอารมณ์ใส่บ่าวไพร่คนอื่น "เอ้า...ช่วยกันทำสิ ยืนเซ่ออยู่ได้ เอาให้เป็นสวรรค์ไปเลยนะ...... อ่านทั้งเรื่อง
